Terug naar het overzicht   Dit recept afdrukken

#004 Rijsterbij

Brouw datum:22 december 2002
Gebrouwen door:Ernst de Moor & Ernest ter Kuile
alcohol percentage:4.8 %
Nederlandse categorie:I
Recept naam:Rijstebier
Recept van:Jan van Schaik
gepubliceerd:Het groot zelf Bierbrouw boek (herziene editie)
klasse:A
stijl:Fantasie bier

Beschrijving

Mijn experimenteerwoede bracht mij ertoe een rijstebier te maken. Een biersoort dat waarschijnlijk niet vaak door amateur brouwers gebrouwen wordt, omdat het duidelijk in de lichtere soorten valt, zowel wat betreft de kleur als wat betreft het alcohol percentage. Ik vroeg me af wat de invloed van rijst op de smaak van het bier zou zijn. Het is een lekkere lichte ale geworden. Als je heel goed je best doet, kun je er nog een vleugje rijst doorheen proeven (sommigen proeven het wel, sommigen niet). Bij een volgende keer dat dit gebrouwen wordt, wil ik dus de verhouding mout/rijst aanpassen. De kleur is nog veel lichter dan pilsener, ik schat 1 a 2 EBC. Mijn ervaring is dat dit bier ook erg lekker wordt gevonden door mensen die voornamelijk pils drinken.


Het recept komt uit 'Het groot zelf bierbrouw boek' van Jan van Schaik, voor het geval dit zou uitmaken was het de 5e Herziene druk.

We hebben het algemene maischschema van Jan van Schaik aangehouden (die worden helaas niet per recept vermeldt). Dat is een wat lang maisschema, die denk ik niet bij alle beschreven recepten even goed past. Niettemin is het eind resultaat goed.

Van Age de Vries en Henny Goovaars hebben we een pan met hooikist gekocht. We brouwen dus voor het eerst met een eigen pan. Moutmolen en emmerfilter e.d. hebben we nog wel van de club geleend.

Brouwdatum: 22 dec. 2002, gebotteld: 4 jan. 2003

Het is essentieel dat de rijst eerst wordt gemalen en gekookt, totdat zij verstijfseld is. Dan aan het begin van het maischen toevoegen, zodat ook het zetmeel van de rijst omgezet wordt in suikers.

Bij het bottelen hebben wij 8 gram suiker per liter gebruikt . Het SG was toen ongeveer 1050. Door omstandigheden hebben we het SG na de vergisting nooit kunnen meten, maar ik schat het alcohol percentage op zo'n 5 procent.

22 dec 2002 10:30 Het wordt rijstebier, dus eerst 1 kilo rijst malen en opzetten.
Dit moet koken tot het verstijfseld is.
22 dec 2002 11:00 Schroten van 3 kg Pilsmout (3 EBC).
Ondertussen het rijst met 17 liter water opgezet.
Dit moet 47 graden Celcius worden.
Het schroten wordt ook erg leuk gevonden door de kinderen (zie foto).
22 dec 2002 11:35 Storting van 3 kg mout in het brouwwater.
22 dec 2002 11:40 De temperatuur is nu 46 graden.
De pan wordt in de hooikist (geisoleerde kist) geplaatst
voor de eerste pauze van 15 minuten.
22 dec 2002 11:55 Minder dan 1 graad verliest, de kist isoleert goed.
Opwarmen naar de volgende stap van het maisch-schema.
22 dec 2002 12:04 55 graden bereikt. In de hooikist voor 30 minuten!
22 dec 2002 12:35 Beginnen met opwarmen naar 65 graden Celcius
22 dec 2002 12:45 De 65 graden is bereikt.
Nu 60 minuten wachten, de ultieme test voor het isolatie vermogen van de hooikist.
22 dec 2002 13:45 Bij het uithalen is de temperatuur 63 graden Celcius.
Niet slecht, 2 graden verlies in een uur. Nu opwarmen naar 72 graden Celcius
22 dec 2002 13:57 De 72 graden is bereikt. De laatste rustpauze van 30 minuten gaat in.
22 dec 2002 14:27 Door een fout met emmers en kranen daarvan,
gaat er ongeveer een liter of 3 wort over de vloer
(Ernest kreeg ineens natte sokken, en toen zagen we dat de kraan niet dicht was. Oeps).
Nu spoelen.
22 dec 2002 15:45 Filteren en spoelen was een behoorlijke klus
(zeker als er nog dweilen bij komt, wat is die wort toch plakkerig).
We spoelen nu met een emmerfilter, maar wellicht in de toekomst met geavanceerdere systemen.
Er blijft een flinke laag bostel (kafjes) achter!
Na ongeveer 7 liter was het wort helder geworden, en kunnen we gaan opvangen.
Nu koken.
22 dec 2002 16:30 Het is eindelijk 100 graden geworden.
Door het lange opruimen/filteren was de wort behoorlijk afgekoeld.
Nu 1 uur koken. 20 gram hop er meteen bij gedaan,
na 30 minuten nog eens 17 gram
en na 50 minuten nog 3 gram.
22 dec 2002 17:30 De wort is klaar met koken.
Een geavanceerd koelsysteem hebben we nog niet,
dus koelen in de gootsteen met water wat om de pan heen stroomt.
Het gaat wel niet zo snel als een koelspiraal, maar het valt niet tegen.
Ook eerst maar even wat eten.
22 dec 2002 18:00 De hop kan er met een kaasdoek uit worden gefilterd, overgieten in een emmer dus.
Met de kraan van de emmer even de gistflessen vullen, gist erbij en klaar.
Nu alleen nog maar alles opruimen.

S.G: 1038 bij 32 graden (een mooie starttemperatuur voor gist).
Dus: 1041 bij 20 graden.
4 jan 2003 Bottelen. Helaas is de SG meter gebroken,
dus het alcohol percentage zal altijd een raadsel blijven...

Recept gegevens

batch grootte:25 l.
kooktijd:60 min.
alcohol percentage:4.8 %
Nederlandse categorie:I
begin SG:1044
eind SG:1012
EBC (kleur):0.0
EBU (bitterheid):0.0

Ingrediënten

ingrediënthoeveelheidkooktijdwaardemerk / leverancier
Pilsmout3750 g.   3 EBC  
Surinaamse rijst1250 g.      
Hallertau Perle20 g. 60 min. 3.9 α  
Hallertau Perle17 g. 30 min. 3.9 α  
Hallertau Perle5 g. 10 min. 3.9 α  
Standaard bovengist1 zakje      

Maisch schema

45 °C55 °C65 °C72 °C
15 min.30 min.60 min.15 min.