Leidingwater in Hoofddorp
Zoals beloofd op de clubavond van augustus 2006, hierbij een stukje over de kwaliteit van het water in Hoofddorp.
Hoofddorp is de thuisbasis van de club, er wonen redelijk wat leden, en het water van Hoofddorp wordt ook op de brouwdagen benut, dus het is interessant om wat meer van het water hier te weten.
Omdat Promash de mogelijkheid heeft om watercorrecties te berekenen, heb ik in 2004 eens opgevraagd bij het waterleidingbedrijf wat de watersamenstelling is. Deze vraag was niet makkelijk te beantwoorden, en uiteindelijk kwam ik bij het waterlaboratorium terecht. Het waterlaboratorium (www.hetwaterlaboratorium.nl) is opgebouwd uit de (destijds) afzonderlijke laboratoria van de grote waterleidingbedrijven van Nederland, en doet onderzoek naar de kwaliteit van drinkwater en oppervlaktewater in Nederland.
Dit gebeurt op regelmatige basis, en daarom wordt de samenstelling van water afgegeven voor een bepaalde periode. De gegevens die ik heb zijn geldig voor het 1e kwartaal van 2004. Ik neem aan dat de samenstelling op hoofdlijnen redelijk stabiel zal zijn, dus dat de gegevens nu nog redelijk relevant zijn.
Hoofddorp ontvangt water uit twee verschillende productiestations, te weten die van Heemskerk en Leiduin. Helaas kon men mij niet melden wat de verhouding daartussen is, dus de exacte samenstelling zal een soort van gewogen gemiddelde van de kwaliteit van die stations zijn. Aangezien de exacte verhouding niet bekend is, ben ik voor Promash uitgegaan van 50 % menging. De verschillen in samenstelling zijn gelukkig niet zo groot.
Voor ons brouwers is het pH natuurlijk het meest interessant, maar de opgeloste zouten kunnen ook een smaakinvloed hebben. Daarvoor zou het nodig zijn te weten wat de smaakdrempels zijn, en zo ver ben ik met mijn onderzoekje niet gegaan. Als voorbeeld heeft water in Engeland een andere samenstelling dan het water hier, en de invloed daarvan in bier is te proeven. Zo hadden Peter Hompe en Lidewij Jansen van Galen bij het brouwen van hun Engelse St. George, het water chemisch gecorrigeerd. Dat was vorig jaar bij de maandbier competitie te proeven, en zij zijn er toen ook maandbier-kampioen mee geworden. Uiteraard kan het pas gecorrigeerd worden als de samenstelling bekend is.
De volgende tabel geeft de samenstelling. De tabel bevat gemiddelde waarden zoals opgegeven voor Leiduin en Heemskerk, en die twee gemiddelden dan weer gemiddeld.
| Omschrijving | Eenheid | Gemiddelde waarde |
|---|---|---|
| Zuurgraad | pH | 8,27 |
| Temperatuur | °C | 9,0 |
| Totale hardheid | mmol/l | 1,48 |
| EGV (elektrisch geleidend vermogen bij 20°C | mS/m | 64,7 |
| Calcium (Ca) | mg/l | 41,5 |
| Chloride (Cl) | mg/l | 105,5 |
| Magnesium (Mg) | mg/l | 10,5 |
| Natrium (Na) | mg/l | 92,5 |
| Sulfaat (SO4) | mg/l | 74,0 |
| Waterstofcarbonaat (HCO3) | mg/l | 139,5 |
| Zuurstof | mg/l | 11,1 |
De waarden die zijn opgegeven in mg/l kunnen ook gelezen worden als ppm (parts per million).
Deze waarden heb ik in Promash ingevoerd. Met promash is dan te berekenen hoe het water eventueel gecorrigeerd moet worden als een andere bekende watersamenstelling gewenst is.